तुझ्या आठवणीत......

अनेकदा अनुभवते मी हे. ज्या व्यक्तीला आपण पहिले नाही, भेटलो नाही, रूढ अर्थाने तिच्याशी आपले काही नाते नाही. कोणाकडून थोडीफार  ऐकीव माहिती आपल्याकडे आहे. बाकी काही नाही. आणि असे असूनही एक नाते आपल्यात जाणवत राहते. आठवण येत राहते, विचार करत राहतो आपण.

तुझ्याशी माझे नाते असेच काहीसे आहे गं. अडीच वर्षांपूर्वी तुझी अशी ओळख झाली. अनेकदा बोलण्यात  तुझा संदर्भ येत गेला  पण त्याहून अधिक माझ्या मनात तू राहिलीस. तुला या जगाचा निरोप घेऊन जवळपास चार पाच वर्षे झाली आहेत. म्हणजे आपली प्रत्यक्ष कधी भेट शक्यच नव्हती. पण तू माझ्या मनातून जात नाहीस. सुरुवातीस मला थोडी भिती वाटायची तुलना तर होणार नाही ना अशी. अनेकदा असेही वाटले आहे, खरेतर जर तू असतीस तर मी हि अशी नसते ना. माझे आयुष्य वेगळे असते. मी वेगळी असते ना!  अनेकदा वाटतं, लॅपटॉप किंवा मोबाईल वर टिपतो तसा ना मनाचा स्क्रीनशॉट घ्यायची सोय हवी होती ना. तुला खरे सांगते कितीतरी वेळा मी असा विचार करत राहते.... या परिस्थितीत हिच्या मनात काय चालले असेल? त्या वेळी काय भाव मनात उमटले असतील? मला ना हे सारे फार प्रकर्षाने समजून घेण्याची इच्छा होती गं. पण नसतात ना काही गोष्टी आपल्या हातात.

हळूहळू  तुलना होण्याची भीती मला वाटेनाशी झाली. म्हणजे मी स्वतः ला मोठे ठरवून नव्हे. तर तू तू होतीस .... मी मी आहे हे नीट समजून घेऊन. मग ना तू थोडी मला आपलीशी वाटू लागलीस. आपल्यातल्या दुव्याला बाजूला ठेऊन मी तुझा विचार करू लागले. तुझ्यावरच्या कविता आवडल्या होत्या गं.  त्यासाठी मला कधी तुझा राग आला नाही, ना  कधी तुझ्याशी स्पर्धा वाटली.  विश्वास ठेव फक्त कदाचित नेमका भाव मी नाही पोचवू शकले. किंवा तो कोणाला जाणून घेण्यातही काही रस नव्हता. तुझा वाढदिवस, स्मृतिदिन आपोआप लक्षात राहू लागला इतका मी तुझा विचार करत असे. दोन वर्षांपूर्वी दिवाळीत वाटलं होतं, जिथे कुठे असशील तिथे खुश असशील का? तुझ्यासारखीच कोणीतरी आहे हे पाहून? इथे जिवंत माणसांच्या मनाचा थांग लागत नाही .... आणि मी निघाले होते या जगात नसलेल्या व्यक्तीला काय वाटत असेल ते बघायला. पण खरंच मला ते जाणून घ्यायचे  होते. जेमतेम अंधुकशी आठवतेस मला तुझ्या पाहिलेल्या फोटोंमधून आणि ऐकलेल्या वर्णनातून. तुझ्या वाढदिवशी आजही तुझे सुहृद जे तुझ्या तुझ्या वॉल वर लिहितात त्यातून  तू हळवी असावीस.... मृदुभाषी असावीस अशी माझी कल्पना आणि म्हणूनच सारे कसे निभावलेस हे कुतूहल देखील.

निव्वळ वेडी हे विशेषण लागू पडेल मला. पण खरंच मी वेडी आहे आणि अशीच राहीन. मला ना तुला समजून घ्यायचं होतं, तुझी स्वप्नं जाणून घ्यायची होती, माझ्या स्वप्नांशी त्यांची सांगड घालून ती पुरी करायची होती .... तुझी भाषा येत नव्हती मला .... पण तू लिहिलेले कधीतरी समजून घ्यायचे होते. अनेक क्षण  दोघींच्या आयुष्यात सारखेच आले असतील .... तुझे तेंव्हाचे भाव समजून घ्यायचे होते. एक स्त्री म्हणून मला तुला समजून घ्यायचे होते. होकाराचा क्षण, समर्पणाचा क्षण, नात्यांचा गुंता कसा सोडवावा हा  प्रश्न, प्रतारणा होते आहे का हा संदेह, मुलांमध्ये गुंतलेला जीव, त्याच्यात गुंतलेला जीव. त्याला सर्वस्व मानून आयुष्याचे समीकरण मांडावे की नाही हा प्रश्न. मला ठाऊक आहे असे अनेक प्रश्नांचे गुंते तुझ्यासमोर वेळोवेळी निर्माण झाले असतील. एक  अधिक एक प्रत्येक वेळी दोन होत नाहीत हे समजून घेताना, मनातल्या भावनांच्या चौकटी हलताना.

तुला एक सांगू तू खूप शहाणी  होतीस की तुला सर्व मर्यादा निश्चित करून त्या चौकटीत जगता आले. विश्वास ठेव माझ्यावर आणि तू खूप नशीबवान आहेस की मृत्यूने तुझी सुटका केली. विपरीत परिस्थितीला कशी सामोरी गेली असतीस जर काळाने या नको त्या टप्प्यावर आणून उभे केले असते तर? प्रेमासाठी जग उध्वस्त व्हायची वेळ आली असती तर काय केले असतेस?  मृत्यूशी झुंजताना नक्की काय मनात येत होते? नको असलेल्या जोडीदाराकडून सेवा करून घ्यावी लागली असेल तेंव्हा काय वाटले असेल तुला? त्या  दोघांना तुझ्या समोर पाहून काय वाटले होते? नशीबवान याही करिता कि तू गेल्यानंतरही तुझ्या मृत्युसमयीचे भाव त्याच्या मनात कायम आहेत अगदी आजही, तुझी त्याच्या मनातली प्रतिमा आजही तशीच आहे जशी आधी होती तशी. काळाने, परिस्थितीने त्यावर घाव घातले नाहीत.  परिस्थिती आणि तत्त्व  यांच्यात तुझी ससेहोलपट झाली नाही,  तुझ्याही मनातल्या त्याच्या प्रतिमेस तडा गेला नाही म्हणून तू नशीबवान आहेस. मृत्यूने अलग केले, या जगाने नाही म्हणून नशिबवान आहेस, तुझे नाव त्याच्याशी जोडलेले राहील म्हणून तू नशिबवान आहेस. समाजाने तुमच्या नात्यावर शिंतोडे उडवले नाहीत म्हणून तू नशीबवान आहेस, तशी वेळ आल्यावर नाते कोणत्याही कसोटीवर लावावे लागले नाही म्हणून तू नशीबवान आहेस. ह्या साऱ्यांसाठी मला छान वाटते, की कोणाच्या तरी नशिबी हे तरी सुख होते. विश्वास ठेव मला तुझा राग येत नाही, तुझा हेवा कधी वाटत नाही.

तुझ्या मनातले प्रत्यक्ष भाव नाही समजणार मला कधी  आणि तरीही मला आठवत राहशील तू कायमच. आत्ता जशी आठवतेस तशीच. कारणाशिवाय, कोणत्याही जोडणाऱ्या दुव्याशिवाय. मला ना लहानपणी असे वाटायचे माणूस देवाकडे जातो म्हणजे आकाशातला तारा होतो. असाच एखादा तारा होऊन सध्या आकाशात असशील तू. असेच नकळत माझे आकाशाकडे लक्ष जाईल आणि तुझी आठवण येईल. तू आपली वाटशील अगदी आत्ता वाटतेस तशीच!